บรรดาชาวพุทธทั่วๆไป โดยเฉพาะชาวไทยที่นับถือศาสนาพุทธมักจะใช้ดอกไม้ ธูปเทียน เป็นเครื่องบูชาพระ นั่นก็หมายถึงเราได้บูชาพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ด้วยเครื่องสักการะดังกล่าว แต่พวกเราชาวพุทธรุ่นหลัง มีความเข้าใจกันบ้างหรือเปล่าว่าคนโบราณ เขาใช้เครื่องสักการะดังกล่าวแทนสื่อความหมายอะไรไว้บ้าง มีท่านผู้รู้ได้อธิบายไว้ว่า การที่ใช้ธูป ๓ดอกบูชาพระ หมายถึง พระพุทธคุณ ๓ ประการ คือ พระปัญญาคุณ๑ พระวิสุทธิคุณ๑ และพระมหากรุณาธิคุณ๑ การที่เราจุดเทียน ๒เล่ม ก็เป็นสื่อความหมายของพระธรรมคุณ๒ประการ คือโลกียธรรม๑ โลกุตรธรรม๑ การบูชาพระด้วยดอกไม้นานาพันธุ์ ก็เป็นสื่อความหมายถึงพระสงฆ์การบูชาด้วยดอกไม้ไม่ได้มีกำหนดกฏเกณฑ์ว่าจะต้องเป็นดอกอะไร มาจากไหน แม้จะเป็นดอกบังเกิดจากโคลนตมหรือจะเป็นดอกเอื้องที่เก็บมาจากยอดยางสูงเทียมเมฆก็มารวมอยู่ในที่ๆเดียวกันได้ พระสงฆ์ในบวรพระพุทธศาสนา ไม่ว่าจะเป็นลูกเจ้าฟ้ามหากษัตริย์ หรือลูกยาจกยากจนมาจากไหน เมื่อเข้ามาสู่ร่มกาสาวพัตรแล้ว ย่อมมีความเสมอภาคเท่าเทียมกันหมด ลูกพระมหากษัตริย์ แม้บวชหลังสามัญชนเพียงวันเดียวก็ต้องนั่งในตำแหน่งที่ลำดับต่อลงไป การที่เราพูดว่าเราบูชาพระด้วยดอกไม้ธูปเทียนนั้น เราควรจะลำดับเรียกเสียใหม่ว่า เราบูชาพระด้วย ธูปเทียน ดอกไม้จะดูเหมาะสมกว่า เพราะเป็นสื่อความหมาย พุทธคุณ ธรรมคุณ และสังฆคุณ ดังที่ได้อธิบายมาแล้วนั้น
อารัมภบทมาเสียยืดยาว ก็เพื่อจะชี้ชัดถึงประเด็นที่ว่า ธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงประทานแก่ชาวโลกไว้นั้น ถ้าเรามองในมุมกว้างสักหน่อย เราก็อาจแบงได้เป็น ๒หมวดใหญ่ๆ คือฝ่ายโลกียธรรม๑ และโลกุตรธรรม๑ ชาวพุทธส่วนใหญ่มักจะเข้าใจว่า ถ้าผู้ใดสนใจฝักใฝ่ในธรรม เข้าวัดเข้าวา ก็หมายเอาว่าจะละโลกีย์วิสัย เข้าสู่ทางหลุดพ้น มุ่งหน้าเข้าสู่ทางนิพพานไปเลย ความจริง "สมบัติอันล้ำค่า" ที่พระพุทธองค์ทรงประทานให้แก่ชาวโลกไว้นั้นมีถึง๓ ระดับคือ มนุษย์สมบัติ๑ สวรรค์สมบัติ๑ และนิพพานสมบัติ๑
วันหนึ่งพระพุทธองค์ทรงออกบิณฑบาตรโปรดสัตว์ตามปกติ นางยโสธราหรือพิมพา ได้พาราหุล ราชบุตรมาทูลขอพระราชทานราชสมบัติจากพระองค์ พระพุทธองค์ทรงชี้แจงให้พระราหุลเข้าใจว่าราชสมบัตินั้นเป็นทรัพย์นอกกายหาประโยชน์อันใดมิได้ในที่สุด พระองค์ทรงตรัสชี้แนะให้พระราหุลไปแสวงหาอริยทรัพย์ ซึ่งเป็นทรัพย์ ที่มีค่าล้ำเลิศเหนือทรัพย์สินทั้งหลายทั้งปวงจึงดีกว่า นั่นหมายถึงพระองค์ทรงทราบแล้วว่า พระราหุล นั้นเปรียบเสมือนดอกบัวที่โผลพ้นน้ำแล้ว ถ้าได้รับแสงแดดเมื่อใดก็จะบานได้ทันทีพระองค์จึงมีพุทธประสงค์ที่จะประทานนิพพานสมบัติให้แก่พระราหุล แต่พระองค์เปรียบมนุษย์ในโลกนี้ไว้เสมือนดอกบัว ๔ เหล่าดังพุทธดำริที่เราท่านได้ทราบอยู่แล้วนั้น จึงมีบุคคลอีกมากมายที่ยังไม่สามารถจะรับนิพพานสมบัติได้ พระองค์จึงได้เลือกสรรสมบัติแต่ละอันดับที่เหมาะสมแก่บุคคลแต่ละหมู่เหล่า
ครั้งหนึ่งมีอุบาสกผู้หนึ่งนามว่า พยัคปัชฑีฆายุโก ปาลิบุตร ได้มีโอกาสเข้าเฝ้าพระพุทธองค์ และได้กราบทูลว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้าผู้เจริญ ข้าพระองค์ยังเป็นฆารวาสผู้ครองเรือนผู้ยังมีความทยานอยากในทรัพย์สมบัติอันเป็นฆารวาสวิสัยอยู่ ยังนอนเบียดเสียดด้วยบุตรและภรรยา ยังลูบไล้กระแจะจันทร์อันมาแต่รัฐกาสี พระองค์มีธรรมข้อใดที่จะประทานแก่ข้าพระองค์เพื่อยึดถือไว้ปฏิบัติอันจะได้ก่อประโยชน์สุขแก่ข้าพระองค์เองในภพนี้ และภพหน้า ก็ขอให้พระองค์ทรงแสดงโปรดแก่ข้าพระองค์ด้วยเถิด
พระพุทธองค์ก็ทรงแสดงทิฏฐิธรรมมิกัตถประโยชน์ในปัจจุบัน ๔ประการคือ
สมบัติดังกล่าวนับว่าเป็นสมบัติอันล้ำค่าที่พระพุทธองค์ทรงประทานให้แก่ชาวโลก และเป็นสมบัติชิ้นหนึ่งในจำนวนมนุษย์สมบัติทั้งหลาย บางท่านอยากร่ำรวยทำมาค้าขึ้น แทนที่จะปฏิบัติตามกหลักธรรม ที่พระองค์ประทานไว้ กลับไปหาพระคุณเจ้าให้ท่านรดน้ำมนต์ ตามความจริงทิฏฐิธรรมมิกัตถิประโยชน์นี้ บางท่านก็เรียกว่าาหัวใจ”เศรษฐี”แม้แต่การรักษาศีลให้บริสุทธิ์ก็เป็นทางหนึ่งที่ก่อให้เกิดโภคทรัพย์สมบูรณ์พูลผลดังที่ท่านให้พลานิสงค์ของการรักษาศีลไว้ว่าสีเลนโภคสัมปทา แต่พวกเรามักจะมองข้ามสมบัติอันล้ำค่าที่พระองค์ทรงประทานไว้ให้นั้นไปเสีย กลับไปสนใจในสิ่งที่พระพุทธองค์ไม่ได้สั่งได้สอน
การที่เราต้องการให้คนรักใคร่ เมตตามหานิยม บางท่านก็ไปแสวงหาครูบาอาจารย์ ให้ลง ณ หน้าทองทำพิธีร้อยแปด แต่วิธีที่จะทำให้ผู้คนรักใคร่นิยมชมชอบตามพุทธวิธีนั้นก็คือการให้ปฏิบัติตามสังคหวัตถุ ๔คือ
การปฏิบัติเพียงแค่นี้ ก็เป็นการเรียกศรัทาเมตตามหานิยมได้เป็นอย่างดี วัตถุมงคลทั้งหลายก็ขอให้เป็นเพียงสื่อให้ชาวพุทธได้ระลึกถึงมงคลสูตรที่ท่านได้ตรัสสอนไว้เถิด อย่าได้ทึกทักเอาว่าการที่มีวัตถุมงคลอยู่กับตัวแล้วจะทำให้ตัวเองมีมงคลขึ้นมาได้ ความจริงหาเป็นเช่นนั้นไม่ ถ้าเราได้นึกถึงมงคลสูตร ที่ท่านตรัสสอนไว้แล้วปฏิบัติตาม แม้จะไม่ครบ ๓๘ ประการเพียงแต่ทำได้ ๒-๓ ประการก็จะเป็นมงคลแก่ผู้ปฏิบัติไม่มากก็น้อย พระสงฆ์ท่านสวดมนต์ในงานมงคลใดๆท่านก็จะต้องสวดมงคลสูตรทุกครั้งไป เริ่มด้วย อเสวนาจพาลนํ ปณฺฑิตนนฺจเสวนา ปูชาจปูชนีญานํเอตมงฺคลมุตฺตมํ ฯลฯ ตามคำแปลของล้นเกล้าฯ รัชการที่ ๖ ที่อธิบายไว้ในมงคลสูตรคำฉันท์ ว่า
| หนึ่งคืออย่าคบคนพาล | เพราะจะพาไปหาผิด |
| หนึ่งคบกับบัณฑิต | นั่นแหละจะพาประสพผล |
| หนึ่งกราบและบูชา | อภิปูชนีชน |
| สิ่งนี้แหละมงคล | อภิเรกอุดมดี |
คนฟังส่วนใหญ่ก็ไม่เข้าใจความหมาย บางทีพระคุณเจ้าที่สวดก็ยังไม่เข้าใจ การทำความเข้าใจหรือปฏิบัติตามคำสั่งสอนอันเป็นสมบัติอันล้ำค่านั้น เป็นเรื่องยาก เราจึงเลือกปฏิบัติวิธีที่ง่ายกว่าพระะพุทธองค์ทรงสอนให้ชาวโลกละทิ้งความงมงาย การลงไปล้างบาปในแม่น้ำพระคงคาที่ชาวชมพูทวีปทำกันอยู่นั้นก็เป็นเรื่อง ไร้สาระ พระองค์ตรัสว่า ถ้าน้ำในแม่น้ำพระคงคาล้างบาปได้ เต่า ปลาที่อาศัยอยู่ในแม่น้ำนั้นก็ได้ขึ้นสวรรค์กันหมด คำดำรัสของพระองค์นั้นฟังดูก็เป็นเหตุผลตื้นๆ เข้าใจไม่ยากนัก แต่ก็ยังไม่สามารถลบล้างความเชื่อของบุคคลที่ยึดมั่นในสิ่งเหล่านั้นได้ ชมพูทวีปเป็นดินแดนแห่งพุทธภูมิที่มีพระอรหันต์นับพันนับหมื่น ศาสนาพุทธยังดับสูญลงได้แล้วศาสนาพุทธกลับมาปักหลักฝังรากอยู่ในแดนสุวรรณภูมิ พระภิกษุจากดินแดนแห่งนี้กลับต้องนำเอาธรรมกลับไปสอนชาวชมพูทวีปอีก ถ้าเราขืนนับถือพุทธพิธีกรรมไปวันหนึ่งๆ สักวันหนึ่งศาสนาพุทธอาจดับสูญไปจากบ้านเมืองเรา แล้วก็คงจะไปเจริญในดินแดนตะวันตก และวันนั้นพระฝรั่งคงต้องเอาธรรมซึ่งเป็นสมบัติอันล้ำค่าที่พระองค์ประทานให้แก่ชาวโลก กลับมาสอนพวกเราก็เป็นได้ ศาสนาตถาคตจะเจริญรุ่งเรืองยั่งยืนสืบต่อไปได้ก็ด้วยพุทธบริษัท ๔ คือ ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสกและอุบาสิกา
ศาสนาตถาคตจะเสื่อมโทรมหรือดับสูญไปจากโลกก็ด้วยพุทธบริษัท ๔เช่นกัน ผู้เขียนใคร่ขอวิงวอนพวกเราชาวพุทธให้ตื่นขึ้นรับแสงแห่งพุทธธรรมกันเถิด ซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นสมบัติอันล้ำค่าหาอะไรมาเปรียบไม่ได้แล้วไม่ว่าจะเป็น มนุษย์สมบัติ สวรรค์สมบัติ หรือนิพพานสมบัติอย่าตั้งหน้าตั้งตาสร้างแต่วัตถุมงคลขายกันให้เต็มบ้านเต็มเมืองเลย ลงโฆษณากันตามหน้าหนังสือพิมพ์เต็มไปหมด เห็นแล้วน่าสลดใจจริงๆ